Boekrecensie in IDEA, Gemeenteopbouwblad van de Evangelische Alliantie, juni 2009
Bart Broekman, tot voor kort pastor van de Bethelgemeente in Drachten, schreef een gepassioneerd boek over het belang van de huiskring. Ik las het in één adem uit. Deels vanwege mijn eigen belangstelling, deels door de vlotte stijl waarin Broekman schrijft. Hij stelt een belangrijke vraag: hoe zit het met de diepe verbondenheid tussen mensen in de gemeente van Christus? Huiskringen of zorgrkingen bieden grote mogelijkheden. Het gaat om vriendschap en geestelijke groei en omzien naar elkaar. De auteur wijst op de preventieve werking die uitgaat van een goed functionerende kring. Veel zorgen en problemen worden voorkomen. Bovendien is er niet langer sprake van (onnodige) overbelasting van pastoraal medewerkers of de voorganger. Het boek reikt veel praktische en strategische adviezen aan om vorm te geven aan een dergelijke structuur van huiskringen.
Ik heb ook een paar vragen. In zijn pleidooi voor een zorgzame gemeente gaat Broekman impliciet uit van één bepaald gemeentemodel met specifieke opvattingen over participatiegraden van leden en een specifieke normering van hoe mensen met elkaar omgaan. Zijn er ook andere mogelijkheden? Hoe zou dit bijvoorbeeld gestalte kunnen krijgen binnen een meer katholieke visie op kerk zijn? Hij schrijft het niet met zoveel woorden, maar het lijkt erop dat de huiskring toch het primaat heeft als het gaat om zorg leren dragen voor elkaar. Het lijkt mij dat er nog meer instrumenten en middelen zijn die hieraan kunnen bijdragen.
Allen die geïnteresseerd zijn in de vraag hoe je de zorg voor mensen in een gemeente gestalte kunt geven, vinden in ‘Het kloppend hart van de gemeente’ veel bruikbare inzichten!
René Erwich
Boekrecensie in opinieblad CV•Koers, juni 2009
Kerken die al wél overtuigd zijn van het belang van huiskringen en dit graag verantwoord willen opzetten of voortzetten, kunnen beter meteen naar dit boek van Bart Broekman grijpen. Bart Broekman kennen we natuurlijk een beetje van zijn artikelen voor CV•Koers, maar vooral van zijn gemeenteopbouwwerk in de Bethelgemeente in Drachten, waar hij onder meer de initiator was van het huidkringenmodel. Tegenwoordig is hij directeur van Willow Creek Nederland.
Nu steeds meer kerken huiskringen of groeigroepen gestart zijn, komen ook steeds meer kerken erachter dat dit niet gegaranderd succes oplevert. Nogal wat kringen mislukken of leveren niet de gehoopte geloofsverdieping op. Maar weer stoppen dan? Pak liever dit boek van Broekman erbij, die in de Bethelgemeente verantwoordelijk was voor het aansturen van 250 (!) huiskringen. Kringen kunnen geweldige winst betekenen voor het geloofsleven in de gemeente, maar dan moet je het wel goed opzetten -vanuit een gezonde visie, met goed toegeruste kringleiders en gedegen coaching. Dit is niet het eerste boek over kringen, maar wel het meest complete en actuele – met een schat aan praktische tips en huiskringmateriaal dat via internet beschikbaar is. Een must!
Ronald Westerbeek, hoofdredacteur CV•Koers
Boekrecensie in Parakleet, 2e kwartaal 2009 (Nr. 110)
In dit boek, wat zich toespitst op huiskringen, combineert Broekman een heldere uiteenzetting van visie en strategie met een schat aan praktische tips. Hij verdeelt het boek in twee delen. In het eerste deel richt hij zich op de visie en de strategie van de zorgzame gemeente. De eerste christelijke gemeente groeide explosief tot minsten vijfduizend mensen. Het kenmerk van deze massale gemeente was het creëren van een zorgzame gemeenschap, waarin de gelovigen God ontmoetten en elkaar ontmoetten. De grote gemeenschap én de kleine groepen waren tot zegen. De auteur beschrijft uitgebreid hoe de grote gemeenschap tot zegen kan zijn in zorg voor elkaar. Vervolgens schets hij een beeld van de zorgzame voorganger en als derde komt de zorgzame huiskring aan bod.
Deel twee gaat in zijn geheel over die zorgzame huiskring in de praktijk. Broekman beschrijft hoe deze zorgzame huiskring relatiegericht, doelgericht en gavengericht is. Het aardige is dat kringleden steeds vanuit de praktijk vertellen wat zij gedaan hebben en hoe dat beleefd werd. Vervolgens schets de auteur een beeld van hoe de huiskringbijeenkomst eruit ziet. De laatste belangrijke hoofdstukken van het boek richten zich op de ontwikkeling van de kringleider. Op welke wijze is hij die zorgzame kringleider? Wat zijn zijn taken en hoofdverantwoordelijkheden? Hoe wordt hij gecoacht door een kringcoach met wat voor doel? Toegevoegd aan het boek is een digitaal werkboek met praktische tips en tools.
Broekman is er in geslaagd om een uitstekend boek op de markt te brengen over de zorgzame gemeente en zorgzame huiskringen, dat geboren is vanuit de praktijk en geheel aansluit bij de Nederlandse cultuur. Een vollediger boek over dit onderwerp ben ik nog niet tegengekomen. Het is een bron van inspiratie en een must voor voorgangers, gemeenteleiding en kringleiders.
CHS
Boekrecensie in GroeiGroepKrant EWV, jaargang 8, nr. 2, augustus 2009
Bart Broekman heeft een standaardwerk geschreven voor werken met kleine groepen. De huiskringen vormen het kloppend hart van de gemeente, omdat in deze groep de kernwaarden van de gemeente -vriendschap en geestelijke groei- kunnen worden beleefd. De huiskring is een zorggroep, waar de leden onderling bij elkaar betrokken zijn. De meeste tijd wordt dan ook besteed aan ontmoeting en opbouw van elkaar. Dat de huiskring dit effect kan hebben, komt omdat het is ingebed in ‘gemeentezorg’: een totaalvisie op de gemeente waarbij ‘ omzien naar elkaar’ het uitgangspunt is en waarin vriendschap en geestelijke groei ruimte krijgen. Gemeentezorg is ook een belijdenis die zich toont in de levensstijl van gemeenteleden en huiskringleden en het is een beleving die ontmoetingen maakt tot sleutelmomenten met elkaar en de Heer. Gemeentezorg is een basisbouwsteen voor structurele inbedding van (meer taakgerichte) activiteiten.
De huiskring kent in het boek geen Bijbelgesprek zoals de gemeentegroeigroep (GGG). In de gemeente van Bart Broekman vindt Bijbelstudie op een ander moment plaats dan in de huiskring. Het boek is
Gert van Herk (toeruster Evangelisch Werkverband)
Boekrecensie “Het kloppend hart van de gemeente” in Uitdaging april 2009 (editie 357)
Wéér een boek over strategie, visie, concept voor groei. Gelukkig druipt de marketingtechniek er deze keer niet af, maar het bevat wel weer een pakket maniertjes om resultaten te boeken. Doelgericht, zogezegd.
Is geestelijke voeding door Gods Woord dé manier om geestelijk te groeien? Nee hoor, lijkt Bart Broekman in Het kloppend hart van de gemeente te willen zeggen. Over vriendschap en geestelijke groei in de huiskring, leert de ondertitel. Het boek is vooral gebaseerd op zijn tienjarige ervaring als pastor in de door ds. Orlando Bottenbley geleide Bethel Baptistengemeente in Drachten, waarvan hij nog lid is. De auteur, nu zelfstandig ondernemer als consultant en coach van geestelijke en seculiere leiders, gaf daar gestalte aan het kringenwerk. Oorspronkelijk was de huiskring een gebedsavond, afgewisseld met een Bijbelstudieavond in een andere setting, legt Bottenbley in een voorwoord uit. Dat veranderde langzamerhand. In de huidige 250 huiskringen ligt het accent niet op Bijbelstudie, maar op onderlinge zorg. Lief en leed wordt er gedeeld. Zij vormen het kloppend gemeentehart, constateert zowel Bottenbley als de auteur. Het is daarom niet meer weg te denken.
Wie ben ik om dat tegen te spreken? Ze scoren voor het oog van kerk en wereld met massa enorm, daar in Drachten. Toch heb ik vragen over het conceptmatige en soms psychologische karakter van dit handboek voor geestelijke groei in een geloofsgemeenschap. Terecht constateert Broekman, verwijzend naar de vroegste christengemeenschappen, dat gemeente zijn meer inhoudt dan zondagse kerkgang, doordeweekse Bijbelkringen en gezellige activiteiten. In een gezonde gemeente zou men elkaars leven moeten delen; in de praktijk komt daar vaak weinig van. Zeker niet in een zondagse massa. In Drachten vond men de zorgzame huiskring als oplossing.
In het tweede deel worden allerlei praktische manieren aangereikt om die vorm te geven. Tot een indeling van de avond toe: 10 minuten ontvangst, 10 minuten ‘ijsbreken’ (waarvoor een lange lijst mogelijk door de kringleider te stellen alledaagse vragen wordt aangereikt), een kwartier ‘Jezus centraal stellen’ (trucje: lege stoel plaatsen), een uur voor onderlinge ontmoeting, een kwartier voor gezamenlijk gebed en tien minuten voor afspraken en afsluiting. Met het schema kan soepel worden omgegaan, stelt de auteur ons gerust. Als al die elementen er maar in zitten. Broekman pretendeert niet dat zijn model het juiste is en hoopt zelfs dat het niet een-op-een wordt gekopieerd, zoals vaker is gebeurd met kleine groepen.
Her eerste boekdeel bevat een visie en strategie voor de zorgzame gemeente. Geboren uit de praktijk en enigszins, niet uitbundig, Bijbels onderbouwd. Wie denkt dat de Heer Zelf, door de Heilige Geest, Zijn Gemeente bouwt, stuit hier op de opvatting dat er structuren, processen en een uitgekiend organisatorisch kader nodig zijn om het werk van die Geest de ruimte te geven. Is dat zo? Het boek bevat stof genoeg om zich daarop te bezinnen. Uit korte getuigenissen die erin staan, blijkt dat velen dankzij die kringen een echt ‘thuis’ vonden binnen de geloofsgemeenschap. Menige kerk zou wensen dat het bij haar zo was…
Bart Broekman: ‘Het kloppend hart van de gemeente – vriendschap en geestelijke groei in de huiskring. Uitg. Voorhoeve, 200 pag., : € 17,50, ISBN: 9789029719179
Ontwerp en ontwikkeling door: Pronamic