Huiskring als kloppend gemeentehart
Boekrecensie “Het kloppend hart van de gemeente” in Uitdaging april 2009 (editie 357)
Wéér een boek over strategie, visie, concept voor groei. Gelukkig druipt de marketingtechniek er deze keer niet af, maar het bevat wel weer een pakket maniertjes om resultaten te boeken. Doelgericht, zogezegd.
Is geestelijke voeding door Gods Woord dé manier om geestelijk te groeien? Nee hoor, lijkt Bart Broekman in Het kloppend hart van de gemeente te willen zeggen. Over vriendschap en geestelijke groei in de huiskring, leert de ondertitel. Het boek is vooral gebaseerd op zijn tienjarige ervaring als pastor in de door ds. Orlando Bottenbley geleide Bethel Baptistengemeente in Drachten, waarvan hij nog lid is. De auteur, nu zelfstandig ondernemer als consultant en coach van geestelijke en seculiere leiders, gaf daar gestalte aan het kringenwerk. Oorspronkelijk was de huiskring een gebedsavond, afgewisseld met een Bijbelstudieavond in een andere setting, legt Bottenbley in een voorwoord uit. Dat veranderde langzamerhand. In de huidige 250 huiskringen ligt het accent niet op Bijbelstudie, maar op onderlinge zorg. Lief en leed wordt er gedeeld. Zij vormen het kloppend gemeentehart, constateert zowel Bottenbley als de auteur. Het is daarom niet meer weg te denken.
Wie ben ik om dat tegen te spreken? Ze scoren voor het oog van kerk en wereld met massa enorm, daar in Drachten. Toch heb ik vragen over het conceptmatige en soms psychologische karakter van dit handboek voor geestelijke groei in een geloofsgemeenschap. Terecht constateert Broekman, verwijzend naar de vroegste christengemeenschappen, dat gemeente zijn meer inhoudt dan zondagse kerkgang, doordeweekse Bijbelkringen en gezellige activiteiten. In een gezonde gemeente zou men elkaars leven moeten delen; in de praktijk komt daar vaak weinig van. Zeker niet in een zondagse massa. In Drachten vond men de zorgzame huiskring als oplossing.
In het tweede deel worden allerlei praktische manieren aangereikt om die vorm te geven. Tot een indeling van de avond toe: 10 minuten ontvangst, 10 minuten ‘ijsbreken’ (waarvoor een lange lijst mogelijk door de kringleider te stellen alledaagse vragen wordt aangereikt), een kwartier ‘Jezus centraal stellen’ (trucje: lege stoel plaatsen), een uur voor onderlinge ontmoeting, een kwartier voor gezamenlijk gebed en tien minuten voor afspraken en afsluiting. Met het schema kan soepel worden omgegaan, stelt de auteur ons gerust. Als al die elementen er maar in zitten. Broekman pretendeert niet dat zijn model het juiste is en hoopt zelfs dat het niet een-op-een wordt gekopieerd, zoals vaker is gebeurd met kleine groepen.
Her eerste boekdeel bevat een visie en strategie voor de zorgzame gemeente. Geboren uit de praktijk en enigszins, niet uitbundig, Bijbels onderbouwd. Wie denkt dat de Heer Zelf, door de Heilige Geest, Zijn Gemeente bouwt, stuit hier op de opvatting dat er structuren, processen en een uitgekiend organisatorisch kader nodig zijn om het werk van die Geest de ruimte te geven. Is dat zo? Het boek bevat stof genoeg om zich daarop te bezinnen. Uit korte getuigenissen die erin staan, blijkt dat velen dankzij die kringen een echt ‘thuis’ vonden binnen de geloofsgemeenschap. Menige kerk zou wensen dat het bij haar zo was…
Johan T. Bos
